Sự ra đời kỳ lạ
Ngày xưa ở làng Phù Đổng (Gia Lâm, Hà Nội), có một người phụ nữ nghèo sau khi nhìn thấy dấu chân to lạ thường trên cánh đồng thì mang thai. Bà sinh ra một cậu bé, nhưng đến năm 3 tuổi vẫn chưa biết nói, biết cười. Mọi người đều ngạc nhiên, gọi cậu là “Gióng”.
Lời kêu gọi cứu nước
Khi giặc Ân xâm lược, triều đình cử sứ giả đi khắp nơi tìm người tài cứu nước. Nghe tiếng loa truyền hịch, bỗng nhiên Gióng cất tiếng nói đầu tiên, xin mẹ mời sứ giả đến. Cậu bé nói:
“Xin vua ban cho ta ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt, ta sẽ ra trận đánh giặc.”
Vươn mình thành tráng sĩ
Từ đó, Gióng ăn bao nhiêu cũng không no, cơ thể lớn nhanh như thổi. Chỉ trong vài ngày, cậu bé gầy yếu biến thành một chàng trai khổng lồ, vai rộng, sức mạnh phi thường.
Đánh tan giặc Ân
Được trang bị ngựa sắt, roi sắt, áo giáp sắt, Phù Đổng Thiên Vương cưỡi ngựa lao ra trận. Ngựa phun lửa, roi sắt vung lên quét sạch quân thù. Khi roi sắt bị gãy, ông nhổ tre ven đường làm vũ khí tiếp tục đánh giặc. Giặc Ân thảm bại, đất nước sạch bóng quân thù.
Hóa Thánh
Hoàn thành sứ mệnh, Phù Đổng Thiên Vương phi ngựa sắt lên núi Sóc (Sóc Sơn, Hà Nội), rồi bay thẳng về trời. Người dân lập đền thờ, tôn ông là Phù Đổng Thiên Vương – vị thánh bảo hộ quốc gia.